Με μακρόχρονη πορεία στα κοινά, αρχής γενομένης από τα φοιτητικά του χρόνια, με επιτυχημένη θητεία στο Εργατικό κέντρο από την θέση του Προέδρου , Πρόεδρος του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ του παραρτήματος Ρόδου, στέλεχος του ΠΑΣΟΚ το οποίο εκπροσώπησε από την θέση του γ.γ. , ο κ.Δημήτρης Μοσχογιάννης είναι η νηφάλια και χωρίς κομματικά “τσιτάτα” παρουσία στα κοινά της Ρόδου. Χωρίς να στρογγυλεύει γωνίες, δεν διστάζει να αναδεινύει προβλήματα, να παραδέχεται λάθη ή παραλείψεις, να αποδίδει τις ευθύνες εκεί που πρέπει.
Δραστικές µειώσεις µισθών, ατοµικές συµβάσεις εργασίας, εργοδοτική ασυδοσία και ανατροπές εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωµάτων, µε επίκληση την οικονοµική κρίση. ' Εκθετοι οι μισθωτοί στις ορέξεις κάθε εργοδότη.Είχε περάσει ποτέ από το μυαλό σας, ότι κάτι τέτοιο θα συμβεί στους εργαζομένους τους οποίους υπηρετήσατε από την θέση του Προέδρου του Εργατικού κέντρου;
Νομίζω πως κανείς, 15-20 χρόνια πριν, δεν μπορούσε να υποψιαστεί και μάλιστα να προβλέψει την χρονική περίοδο που θα συνέβαιναν και την ένταση που θα είχαν, όλα όσα βιώνουμε σήμερα.
Όμως για να βλέπουμε τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση, θα πρέπει να μην ξεχνάμε, πως ποτέ δεν έπαψαν οι εργοδότες να καταπιέζουν τους μισθωτούς, ποτέ δεν έπαψαν να τους κλέβουν αποδοχές, ποτέ δεν σταμάτησαν να τους παρακρατούν, αλλά να μην αποδίδουν στα ταμεία τις ασφαλιστικές εισφορές. Κρίσεις οικονομικές ή άλλες πάντα υπήρχαν και όταν δεν υπήρχαν τις δημιουργούσαν οι εργοδότες και πίεζαν το κράτος για διευκολύνσεις και τους μισθωτούς για υπαναχωρήσεις. Κατά συνέπεια αναγνωρίζω την αρνητική συγκυρία στην οποία βρισκόμαστε, αλλά είναι ολοφάνερο ότι – αν όχι όλοι, οι περισσότεροι εργοδότες – χρησιμοποιούν την κρίση εναντίον των μισθωτών. Και βέβαια το κράτος κλείνει επιδεικτικά τα μάτια σε όλες τις παρανομίες σε βάρος των εργαζομένων, πολλές φορές μάλιστα τις υποθάλπει. Αυτό όμως έκανε πάντα, γι’ αυτό και με την πάροδο των χρόνων η παρανομία και η ασυδοσία έγιναν τρόπος ζωής και ένδειξη «μαγκιάς» για το σύνολο του λαού. Παλαιότερα, «στις καλές μέρες», έφτιαχνε η κυβέρνηση μετά από πιέσεις έναν νόμο που θεσμοθετούσε κάποιο αδιαμφισβήτητο δικαίωμα των μισθωτών, άφηνε και «κάμποσα παράθυρα» ανοικτά για να ξεφεύγουν οι επιτήδειοι εργοδότες. Η τακτική του «καρότου και του μαστίγιου». Τώρα που τελείωσαν τα καρότα μας έμεινε μόνο το μαστίγιο.
Με ποια λογική παρεμβαίνει ένας τέτοιος Οργανισμός, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, σε ό,τι αφορά στην κοινωνική πολιτική μιας χώρας; Δηλαδή πώς είναι δυνατόν να βάζει ζήτημα μειώσεων μισθών, γιατί έχουμε ήδη στο Δημόσιο δύο μειώσεις μισθών και ζητάνε τρίτη (συν τον ιδιωτικό τομέα). Πώς είναι δυνατόν και με ποια δυνατότητα να λένε ό,τι θα πρέπει να αλλάξει η πολιτική πρόνοιας του ελληνικού κράτους;
Το Δ.Ν.Τ. παρεμβαίνει γιατί πολύ απλά μας δανείζει και όποιος δανείζει θέτει τους όρους που κατά την άποψή του εξασφαλίζουν τις προϋποθέσεις να ξαναπάρει πίσω τα δανεικά με τους συμφωνηθέντες τόκους. Τόσο απλά όπως το γνωρίζει ο κάθε πολίτης που ζητάει δάνειο από μία τράπεζα. Δεν θέτει ο πολίτης τους όρους, η τράπεζα τους θέτει και ο πολίτης είτε τους αποδέχεται και παίρνει το δάνειο είτε όχι και δεν το παίρνει. Στην περίπτωση της Ελλάδας είχαμε άλλη επιλογή; Κατά την άποψή μου ΟΧΙ ! Η μάλλον είχαμε : να
αποφασίζαμε αμέσως να πληρώνουμε όλοι τους φόρους μας, να σταματήσουμε όλες τις μικρές ή μεγάλες παρανομίες μας, να προσφέρουμε κάποιο έργο στο κράτος χωρίς αμοιβή και οι διαχειριστές του κρατικού χρήματος να κάνουν με συνέπεια τη δουλειά τους. Αυτά τα τόσο αυτονόητα και δεδομένα για κάθε πολιτισμένο κράτος, για τη χώρα μας, θα συμφωνήσετε μαζί μου, αποτελούν ουτοπική πρόταση και φταίμε όλοι γι’ αυτό. Να γιατί δεν μπορούσαμε να αποφύγουμε το ΔΝΤ και τις επώδυνες για το λαό προτάσεις του. Το χειρότερο όμως όλων κατά την άποψή μου είναι ότι ακόμη και σήμερα, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, πολίτες, αναθεματίζουμε το ΔΝΤ, την Ε.Ε. κτλ, και όχι τον εαυτό μας, το συγγενή μας, το φίλο μας, το γείτονά μας, το συνάδελφό μας, τον γνωστό μας, που με το ακατανίκητο Ελληνικό δαιμόνιο, δεν πληρώνει φόρους, μπήκε παράνομα σε κάποια δημόσια θέση, προσπαθεί με κάθε τρόπο να «λουφάρει» στη δουλειά του, πήρε επιχορήγηση χωρίς να τη δικαιούται, ξεγέλασε ή δωροδόκησε κάποιο ελεγκτικό μηχανισμό και κέρδισε γιατί είναι «ξύπνιος» και όχι σαν τα «άλλα κορόιδα», παράγει «σκάρτα» προϊόντα και τα πουλάει για καλά, παρέχει υποβαθμισμένες υπηρεσίες σε υψηλή τιμή. Ο κίνδυνος λοιπόν προέρχεται λιγότερο από τους εξωγενείς παράγοντες και περισσότερο από τις παραπάνω νοοτροπίες και συμπεριφορές, που έχουν γίνει σήμα κατατεθέν του λαού μας και διαπερνούν την κοινωνία μας από την κορυφή ως τα θεμέλια. Το ΔΝΤ και οι άλλοι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί δεν είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα. «Αρπακτικά» και μάλιστα ιδιαίτερα λαίμαργα είναι, αλλά αν εμείς δεν είχαμε φέρει, με δική μας ευθύνη τη χώρα μας σ’ αυτό το χάλι, κανένα ΔΝΤ και καμία Ε.Ε. δεν θα έβρισκε την ευκαιρία να μας συμπεριφερθεί με αυτό τον ελεεινό τρόπο.
' Ενας στους πέντε, όπως υπολογίζεται με τα στοιχεία του ΟΑΕΔ, αλλά και της ΓΣΕΕ, σε μια λογική μέσου όρου αλλά και ζωής, είναι σήμερα άνεργος. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε ένα θέμα σε ό,τι αφορά την κοινωνική συνοχή. Αλλάζει η κοινωνία μας δηλαδή. Πως μπορεί να το λύσουμε αυτό με μια ανεργία που κάθε μήνα εκτινάσσεται;
Πραγματικά κινδυνεύει η κοινωνική συνοχή στη χώρα μας. Η ανεργία που θα φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα, πάνω από το 20%, η ανασφάλιστη και η μαύρη εργασία, η ελαστική και χωρίς κανόνες και έλεγχο εργασία, είναι «δυναμίτες» στα θεμέλια της κοινωνικής συνοχής. Η κατάσταση αυτή δημιουργήθηκε αλλά και συντηρείται από τη διεθνή αρνητική συγκυρία και στηρίζεται από τα μεγάλα Ευρωπαϊκά οικονομικά συμφέροντα. Είναι γνωστό ότι η κυρίαρχη άποψη σε Ευρωπαϊκό επίπεδο είναι πως υπάρχει ανάγκη για χαμηλά αμειβόμενη, ελαστική και ανασφάλιστη εργασία, ως μέσο για να γίνει η Ευρώπη πιο ανταγωνιστική σε σχέση με την Άπω Ανατολή. Αυτή η σκληρά καπιταλιστική άποψη δεν βρίσκει πολιτικό αντίλογο μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού οι κορυφαίοι Ευρωπαίοι αρχηγοί είναι πολύ κατώτεροι των περιστάσεων, δεν είναι καν «πολιτικοί ηγέτες», αλλά συμπεριφέρονται – αν δεν είναι – ως υποχείρια των οικονομικών συμφερόντων , των περιβόητων «αγορών» και ασθμαίνοντας προσπαθούν να εκτελέσουν τις οδηγίες τους. Δεν νομίζω πως είναι τυχαίο ότι ενώ όλοι καταγγέλλουν κατά καιρούς τους «διεθνείς οίκους αξιολόγησης», κανείς δεν μπορεί να τους ελέγξει. Πρώτα αυτοί βγάζουν τα πορίσματά τους και μετά οι πολιτικοί στην Ε.Ε. παίρνουν τις αποφάσεις υιοθετώντας τις αξιολογήσεις τους , ενώ αντίθετα αποφάσεις των θεσμοθετημένων οργάνων της Ε.Ε. αγνοούνται επιδεικτικά από τους οίκους αξιολόγησης. Υπάρχει έστω και μία αμφιβολία για το ποιοι καθορίζουν τις τύχες του κόσμου;
Οι επιχειρησιακές συμβάσεις θα υπερισχύσουν των κλαδικών τελικά;
Αν σε αυτή τη φάση της Ελληνικής οικονομίας υπάρξει αυτή η εξέλιξη, θα μιλάμε για την «ταφόπλακα» των εργασιακών δικαιωμάτων. Αναλογιστείτε ότι τα όσα είπαμε περί ανεργίας, κοινωνικής συνοχής κτλ, συμβαίνουν την ώρα που υπάρχει Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας με ισχύ νόμου, κλαδικές συλλογικές συμβάσεις επίσης με ισχύ νόμου, αλλά στη χώρα μας οι νόμοι σπανίως εφαρμόζονται. Αν δεν υπάρχει ο νόμος, έστω και αυτός που σπανίως εφαρμόζεται, και ο κάθε εργοδότης που σε εποχές μεγάλης ανεργίας και οικονομικής πίεσης έχει όλα τα «όπλα» στα χέρια του, μπορείτε να φανταστείτε ότι η φράση «εργασιακός μεσαίωνας» θα βρει την πραγμάτωσή της.
Ποιά είναι η αλήθεια; Η Τρόϊκα τα ζήτησε όλα αυτά ή ευκαιρίας δοθείσης βρέθηκε η κατάλληλη χρονική στιγμή για αλλαγές που κανείς δεν τόλμησε να κάνει τόσα χρόνια με τον φόβο του πολιτικού κόστους;
Ευτυχία μας το είπε αυτό ο κ.Πάγκαλος.
"Μαζί τα φάγαμε" τελικά πολιτικοί και πολίτες κ. Μοσχογιάννη;
Αν εννοούμε τα αυτονόητα, δηλαδή ότι πρέπει να πληρώνουμε τους φόρους μας, να αμειβόμαστε για την δουλειά που προσφέρουμε αλλά και να σεβόμαστε την δουλειά από την οποία αμειβόμαστε, να τηρούμε τους νόμους κτλ, δεν χρειαζόταν καμιά Τρόικα για να μας τα πει. Απ’ την άλλη είναι σίγουρο ότι μαζί με τα «ξερά θα καούν και χλωρά», αλλά αντί να κλαίμε ας προσέχαμε, αντί να μένουμε σε εξαιρέσεις που μπορεί να είναι και άδικες ας δούμε τον κανόνα. Και ο κανόνας είναι πως πρέπει να γίνουμε ΚΡΑΤΟΣ. Όσον αφορά τους πολιτικούς που λένε διάφορα κατά καιρούς, άποψή μου είναι πως όλοι οι πολιτικοί από όλο το πολιτικό φάσμα, πριν απευθυνθούν στο λαό, η πρώτη λέξη που θα λένε πρέπει να είναι ΣΥΓΝΩΜΗ. Ναι, είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι αφού οι πολιτικοί με τη δική μας ψήφο και άρα ανοχή πήραν όλες τις λάθος αποφάσεις. Ναι, σχεδόν όλοι οι πολίτες «έφαγαν» από «ψίχουλα έως κάποιο ξεροκόμματο» που δεν το δικαιούνταν, και έδωσαν άλλοθι σε συγκεκριμένους να «τρώνε» «παντεσπάνια». Όμως η κύρια ευθύνη είναι σ’ αυτούς που ηγούνται, δηλαδή στους πολιτικούς, σε ΟΛΟΥΣ τους πολιτικούς. Σε κάποιους για ότι έκαναν, σε κάποιους για ότι δεν έκαναν, σε κάποιους για ότι είπαν, σε κάποιους άλλους για ότι δεν είπαν και σε κάποιους για όσα θα μπορούσαν να αποτρέψουν και δεν το έκαναν.
Οι συνδικαλιστές φέρουν μερίδιο ευθύνης για την κατάσταση που βιώνουμε σήμερα;
Είναι τελικά κρατικοδίαιτος ο συνδικαλισμός;
Ο εργατικός συνδικαλισμός και οι συνδικαλιστές σαφώς και φέρουν ευθύνη, και επειδή το πρόβλημα δεν είναι σημερινό αλλά έρχεται από παλιά, ΕΧΟΥΜΕ ΕΥΘΥΝΗ για την κατάσταση που βιώνουμε, όλοι όσοι υπηρετήσαμε στα συνδικάτα. Ασφαλώς και οι ευθύνες επιμερίζονται ανάλογα με τη δυνατότητα που είχε ή έχει να διαμορφώνει τις εξελίξεις λόγω της θέσης του ο κάθε συνδικαλιστής, αλλά αυτό λίγο έως καθόλου ενδιαφέρει τον απλό εργαζόμενο, τον απλό πολίτη. Δυστυχώς όλοι θεωρήσαμε επιτυχία και χειροκροτήσαμε, όταν το κράτος εγγυήθηκε τις συνδικαλιστικές ελευθερίες, τις διευκολύνσεις των εκλεγμένων συνδικαλιστών, την οικονομική ενίσχυση των συνδικάτων κτλ. Και όντως ήταν επιτυχία για τα συνδικάτα και δείγμα της δημοκρατικής πολιτικής βούλησης του ΠΑΣΟΚ και του Ανδρέα Παπανδρέου. Όμως σ’ αυτή τη χώρα έχουμε μια μοναδική ευκολία να καταστρέφουμε ότι ωραίο με κόπο κτίζουμε και να μετατρέπουμε σε κατάρα όποια ευλογία απολαμβάνουμε. Έτσι οι συνδικαλιστές, από την ηγεσία έως την βάση της πυραμίδας τηρουμένων βέβαια των αναλογιών, κάναμε κάποιες λάθος επιλογές τα αποτελέσματα των οποίων φαίνονται τα τελευταία χρόνια. Ήταν λάθος ότι αποδεχτήκαμε συνδιαχείριση, που στην ουσία ήταν συνενοχή για κάποια μικρά κομμάτια εξουσίας που μας παραχωρήθηκαν είτε από το κεντρικό κράτος είτε από τα περιφερειακά όργανά του, κυρίως όμως από τα οικονομικά κέντρα που πάντα είχαν τη δυνατότητα να συζητούν προνομιακά με τις κυβερνήσεις. Ήταν λάθος η παραμονή των ίδιων ανθρώπων στις ίδιες θέσεις για ιδιαίτερα μεγάλο διάστημα, κάτι που δημιούργησε εξαρτήσεις και εξέθρεψε επαγγελματίες – με την κακή έννοια του όρου - συνδικαλιστές με μοναδικό σκοπό των πράξεών τους τη διατήρηση της θέσης τους. Και όταν ήρθε η κυριαρχία των ΜΜΕ εκεί χάθηκε τελείως το παιχνίδι. Το ενδιαφέρον εστιάστηκε στο τι δείχνουν οι τηλεοπτικοί σταθμοί, τι ακούγετε στα ραδιόφωνα, τι γράφουν οι εφημερίδες και το τι συζητούσαν οι εργαζόμενοι στους χώρους δουλειάς πέρασε σε δεύτερη μοίρα. Σ’ αυτή τη πορεία υπήρχαν και επιτυχίες, πολλά προβλήματα λύθηκαν, αιτήματα δικαιώθηκαν, εργατικά και οικονομικά οφέλη υπήρξαν, αλλά το οικοδόμημα ήταν σαθρό και δεν άντεξε. Όταν αισθάνεσαι συνένοχος με την όποια εξουσία, όταν έχεις οποιασδήποτε μορφής συναλλαγή με τα οικονομικά συμφέροντα, όταν στηρίζεις την παρουσία σου στην εικόνα που φτιάχνουν τα ΜΜΕ, τότε όσο οι απαιτήσεις σου δεν δημιουργούν πρόβλημα όλα είναι καλά, μόλις αρχίσει ο πόλεμος όλοι είναι εναντίον σου και αν δεν έχεις τα δικά σου πόδια να στηριχτείς δηλαδή τους εργαζόμενους, θα πέσεις και μαζί σου παρασέρνεις και τις ελπίδες και τα όνειρα όλων όσων είχες υποχρέωση να προασπίζεις. Βέβαια για να μη ρίχνουμε το ανάθεμα στο συνδικαλισμό, αυτή δεν είναι η εικόνα όλου του Ελληνικού κράτους όλης της Ελληνικής κοινωνίας; Κομμάτι της είναι ο συνδικαλισμός. Άρα ότι συνέβαινε και συμβαίνει σ’ όλη την Ελληνική κοινωνία, αφορά και το συνδικαλιστικό κίνημα και τους συνδικαλιστές.
Το Εργατικό Κέντρο της Ρόδου καταγγέλει μαζικές απολύσεις εργαζομένων στα ξενοδοχεία και μη επαναπροσλήψεις.
Από την άλλη κάνοντας μια βόλτα κάποιος στο διαδίκτυο,θα βρει αγγελίες ξενοδόχων που αναζητούν "μαθητές" από το εξωτερικό. Ξέρουμε όλοι ότι μόνο για μαθητές δεν πρόκειται. Τι γίνεται με αυτού του είδους την "φάμπρικα"; Πως και ποιός θα το ελέγξει με την Επιθεώρηση Εργασίας σε πλήρη αποδιάρθρωση;
Είναι γεγονός ότι και φέτος θα δουλέψουν στα ξενοδοχεία λιγότεροι εργαζόμενοι από πέρσι. Οι ξενοδόχοι προσπαθούν με αυτό τον τρόπο να μειώσουν το κόστος λειτουργίας των μονάδων τους, αγνοώντας τις συνέπειες από την αναπόφευκτη υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Στα πλαίσια αυτά εντάσσεται και η απασχόληση μαθητών από το εξωτερικό -Ρουμανία, Πολωνία, Τσεχία κτλ- που, παρά την ύπαρξη νόμου που προβλέπει ότι οι εν λόγω μαθητές κάνουν πρακτική άσκηση, στην ουσία καταλαμβάνουν θέσεις κύριου προσωπικού, με ότι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος της Ρόδου. Αλλά όπως επισημαίνετε και σείς, ποιός θα ελέγξει; Ο ένας υπαλλήλος της Επιθεώρησης Εργασίας; Και προχωρώ εγώ την ερώτησή σας, είναι τυχαίο ότι υπάρχει ένας υπάλληλος; Εγώ πιστεύω πως ΟΧΙ. Είναι η κουτοπόνηρη Ελληνική νοοτροπία των κυβερνήσεων. Έχω το νόμο για να μη μου φωνάζουν τα συνδικάτα, αλλά δεν ελέγχεται η εφαρμογή του, για να κάνουν τη δουλειά τους και οι ξενοδόχοι. Γι' αυτό το "μπάχαλο" κράτος μιλάμε και γι' αυτό δεν μας φταίνε ούτε οι Γερμανοί, ούτε οι Γάλλοι, ούτε οι Αμερικανοί.
Είστε στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. Εξακολουθεί το ΠΑΣΟΚ να είναι ένα Σοσιαλιστικό Κίνημα;
Το ΠΑΣΟΚ σαν κόμμα ήταν και παραμένει Σοσιαλιστικό, αφού αυτό κρίνεται από τις καταγραμμένες ιδεολογικές απόψεις και προσεγγίσεις στα διάφορα εθνικά, κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα. Επίσης πιστεύω ότι όλες οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, συγκρινόμενες με αυτές της Νέας Δημοκρατίας, αντιμετώπισαν με πολύ πιο φιλολαϊκό, δίκαιο και προοδευτικό τρόπο τα προβλήματα της χώρας. Η σημερινή κατάσταση και τα όσα υποχρεώνεται η κυβέρνηση να κάνει, δεν μπορούν να αξιολογηθούν στη βάση οποιασδήποτε ιδεολογικής προσέγγισης. Είναι μια έκτακτη κατάσταση, όπου ένας «άσωτος» λαός, καθοδηγούμενος με λάθος τρόπο για χρόνια, καλείται να συνετιστεί, να συμμορφωθεί και να συμπεριφερθεί σύμφωνα με τις δυνατότητές του. Αυτό έχει κόστος και θυσίες για το λαό, γι’ αυτό και ο λαός έχει δίκιο να είναι εξοργισμένος με τους ηγέτες του, αλλά δεν έχει επιλογές. Οι δανειστές επιλέγουν το δρόμο και εμείς ακολουθούμε. Ασφαλώς και θεωρώ πως και σ’ αυτή την πορεία είναι καλύτερα που η κυβέρνηση προέρχεται από ένα Σοσιαλιστικό κόμμα και όχι από ένα Συντηρητικό, Δεξιό. Βέβαια όλα κρίνονται στην πράξη και εδώ θα είμαστε για να δούμε τα αποτελέσματα.
Πως βλέπετε να προχωρά ο Καλλικράτης μετά από τρεις μήνες περίπου ζωής;
Είναι πολύ νωρίς για να βγουν συμπεράσματα. Βλέπω τους περισσότερους ανθρώπους από όσους ασχολούνται, να προσπαθούν με όρεξη και πείσμα και αυτό με κάνει αισιόδοξο για το αποτέλεσμα. Έρχονται βέβαια και στιγμές που αισθάνομαι πως το γυαλιστερό κουστούμι της νέας τοπικής αυτοδιοίκησης το φόρεσε το ίδιο γερασμένο, δύσκαμπτο, άπλυτο και δύσοσμο κορμί της παλαιάς τοπικής αυτοδιοίκησης. Θέλω να πιστεύω, για το καλό όλων μας ότι η όρεξη και το πείσμα θα νικήσουν τις αγκυλώσεις του παρελθόντος. Και βέβαια είναι ευθύνη όλων μας και πρέπει να βοηθήσουμε να πετύχει το σχέδιο Καλλικράτης, αφού όλοι σχεδόν συμφωνούμε πως το παλιό σύστημα είχε αποτύχει πλήρως.
Πολλές φωνές ακούγονται για υποβάθμιση των Δωδεκανήσων από την κεντρική εξουσία; Το συμμερίζεσθε;
Είμαι ιδεολογικά αντίθετος σε τέτοιες προσεγγίσεις. Όχι γιατί δεν αποδέχομαι ότι τα Δωδεκάνησα είναι «ριγμένα», όντως έτσι είναι. Αλλά η λογική του «ριγμένου» πολύ απλά σηματοδοτεί και επιβεβαιώνει την ανυπαρξία κράτους. Μια από τις βασικές λειτουργίες ενός κράτους είναι η καταγραφή των ιδιαιτεροτήτων – γεωγραφικών, κοινωνικών, οικονομικών, πολιτιστικών, κτλ - των διαφόρων περιοχών και στη βάση αυτών των ιδιαιτεροτήτων γίνεται ο σχεδιασμός και η κατανομή πόρων και δραστηριοτήτων, ώστε να επιτυγχάνεται ισόρροπη ανάπτυξη αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα κάθε περιοχής. Όταν αντί αυτού του βασικού εργαλείου σχεδιασμού της ανάπτυξης, επιλέγεται η προώθηση των περιοχών που έχουν , «φωνακλάδες, μάγκες, δικτυωμένους, κτλ» πολιτικούς ή άλλους παράγοντες, τότε το αποτέλεσμα είναι ΤΡΟΪΚΑ. Αντί να αναζητούμε λοιπόν αυτούς που θα μας «αναβαθμίσουν» «υποβαθμίζοντας» πιθανόν κάποιους άλλους, ας αναζητήσουμε αυτούς τους ανθρώπους και αυτές τις πολιτικές που ενδιαφέρονται και προωθούν ώστε να λειτουργήσει επιτέλους αυτό το κράτος όπως πρέπει.
εφημερίδα "Η Δημοκρατική της Ρόδου"
