Αντίο Λεωνίδα

Ἂν μὲς στὶς φωνὲς ποὺ τὰ βράδια τρυποῦνε ἀνελέητα τὰ τείχη
Ξεχώρισες μία: Εἶν᾿ ἡ δική του. Ἀνάβει μικρὲς πυρκαγιὲς
Χιλιάδες μικρὲς πυρκαγιὲς ποὺ πυρπολοῦν
τὴν ἀτίθαση νιότη μας
Εἶν᾿ ἡ δική του φωνὴ ποὺ βουίζει στὸ πλῆθος
τριγύρω σὰν ἥλιος
Π᾿ ἀγκαλιάζει τὸν κόσμο σὰν ἥλιος
ποὺ σπαθίζει τὶς πίκρες σὰν ἥλιος
Ποὺ μᾶς δείχνει σὰν ἥλιος λαμπρὸς τὶς χρυσὲς πολιτεῖες
Ποὺ ξανοίγονται μπρός μας λουσμένες
στὴν Ἀλήθεια καὶ στὸ αἴθριο τὸ φῶς.
(Μ.Αναγνωστάκης)

Aντίο Λεωνίδα και σ'ευχαριστώ που μ'έμαθες στα χρόνια της νιότης και της αναζήτησης, να ονειρεύομαι και να σκέπτομαι

Αποχαιρετισμός

Ετοιμάζει  βαλίτσα το καλοκαίρι.
 Με πολλές ήρθε, συνηθισμένο πως δεν θα προλαβαίνει ν'αλλάζει φορεσιές -συναισθήματα.
Μια και με το ζόρι άνοιξε...
Αμηχανία στο φετεινό αποχαιρετισμό, την ώρα που του δίνω κάτι μικρά κοχύλια και δυο τρεις φωτογραφίες για πιθανές αναδρομές , να πάρει μαζί του.
Με σιωπές και κρυφές ευχές,  να φέρει όλες τις βαλίτσες που συνηθίζει να κουβαλάει  του χρόνου.
Μπορεί και  να τις ανοίξουμε όλες ...Ποιός ξέρει...
Μπορεί και να χρειαστεί να αγοράσουμε ακόμη και καινούργια, για να χωρέσουν περισσότερα κοχύλια, πιο πολλές φωτογραφίες, από "ταξίδια" που δεν έγιναν...

Το δικό μας “παραμύθι”

“Τώρα, μπορεί πια ο καθένας να μιλά και κυρίως να γράφει, για την αγωνία της εποχής, το αδιέξοδο, την απανθρωπία του αιώνα, τη χρεωκοπία των ιδεολογιών, τη βαρβαρότητα της μηχανής, για δίκες, για ρήγματα, για φράγματα, για ενοχές, για γρανάζια...” 

Αυτή την αγωνία της εποχής που περιγράφει ο Μ.Αναγνωστάκης, αποφάσισαν κάποιοι να πολεμήσουν. 

Με το δικό τους “παραμύθι” όπως χαρακτηριστικά λένε. Το δικό τους “παραμύθι” ανακύκλωσης. 

Ο λόγος για την "Εθελοντική Δράση Πολιτών της Ρόδου" που έχει ως στόχο της την κοινωνική σύγκληση και αλληλεγγύη, μέσα από την συγκέντρωση και εμπορία σε πρώτη φάση ανακυκλώσιμων προϊόντων χαρτιού. Διαβάζουμε από κάλεσμα στους συμπολίτες τους :

“ Κάποιοι πολίτες σε αυτό το νησί, νιώθουμε την ανάγκη με έργα να κάνουμε πράξη αυτό που όλο και ποιο συχνά τον τελευταίο καιρό αναφέρεται από παντού ως κοινωνική σύγκληση, κοινωνική αλληλεγγύη, κοινωνική προσφορά, κοινωνική συνοχή. Με ποιο απλά λόγια να απλώσουμε ο καθένας το χέρι του για να ακουμπήσει και στηριχθεί ο άλλος. Μόνο που σήμερα, όπως έχει πλέον εξελιχθεί η οικονομική κατάσταση στη χώρα μας, για να έχει αυτό και πρακτική αξία, απαιτείται να υπάρχουν πόροι. Στα πλαίσια αυτά ξεκινήσαμε μια προσπάθεια για την ανακύκλωση του χαρτιού –από σελίδες Α4 μέχρι χαρτόκουτες συσκευασίας – με σκοπό την εμπορία του. Για την απόλυτη διαφάνεια στο τρόπο λειτουργίας αυτής της κοινωνικής δράσης πολιτών του νησιού, δημιουργήθηκε μια Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία, με διάπλατα ανοιχτές πόρτες για να συμμετάσχουν και όσοι άλλοι το επιθυμούν. Το σύνολο των καθαρών κερδών αυτής της πρωτοβουλίας, με απόλυτη διαφάνεια και δημοσιοποίηση όλων των πτυχών της οικονομικής της διαχείρισης, θα διατίθενται για την ενίσχυση δομών και φορέων του νησιού που υλοποιούν κοινωνικές, πολιτιστικές και φιλανθρωπικές δράσεις...Mορούμε κάποια στιγμή να κάνουμε πράξη το ΕΜΕΙΣ. Και αυτό μπορούμε να το επιτύχουμε μόνο με το ΜΑΖΙ. Εμείς αρχίσαμε από κάπου. Αποφασισμένοι ότι και αν συμβεί, να συνεχίσουμε την προσπάθεια μας και μέσα από αυτή, να κάνουμε πράξη την κοινωνική ευαισθητοποίηση και συμμετοχή, αλλά πρωτίστως να στηριχθεί η ανθρώπινη αξιοπρέπεια του κάθε συμπολίτη μας που η συγκυρίες της ζωής του μπορεί να τον αδίκησαν. Για αυτό αγαπητέ μου φίλε και συμπατριώτη, αν πραγματικά θέλουμε να συνεχίσουμε όλοι μαζί να μπορούμε να λέμε πως αυτός ο τόπος είναι  ο τόπος μας,  έλα όσο πιο γρήγορα μπορείς και ΕΣΥ  κοντά μας”. 

 Ας το κάνουμε και δικό μας παραμύθι. 'Αλλωστε τα παραμύθια έχουν πάντα καλό τέλος, όσους δράκους και κακές μάγισσες και να έχουν στην πορεία.

Από Δευτέρα έως Παρασκευή 8:00 – 15:00 και Κάθε Σάββατο 9:00 – 13:00 Χρ. Τσιγάντε 3*, όπισθεν Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Δωδεκανήσου.

Για περισσότερα ΕΔΩ

 Εφημερίδα "Η Δημοκρατική της Ρόδου"

Η Δίκη...

Τα ειρωνικά έως χλευαστικά σχόλια με την επανεμφάνιση των “αγανακτισμένων” και το ραντεβού που δίνουν στις 3 Σεπτεμβρίου δίνουν και παίρνουν. 

Με ειρωνείες "σε ποιά παραλία έκαναν διακοπές", "πως ήταν στην Μύκονο", η αγανάκτιση είχε πάει διακοπές για να μαυρίσει" και άλλα  χαζά, που υπονοούν το ότι όχι μόνο πήγαν διακοπές, αλλά ξεσάλωσαν, άρα "λεφτά υπάρχουν" και τώρα έρχονται να υπονομεύσουν την σωτηρία της πατρίδος.

Δεν αναρωτήθηκε βέβαια κανείς ( ή κάνει πως δεν καταλαβάνει)  πόσοι άνθρωποι φέτος δεν μπόρεσαν όχι να πάνε διακοπές και μάλιστα χλιδάτες και ανέμελες όπως τις υπονοούν, αλλά έπρεπε να εξηγήσουν στα παιδιά τους, γιατί κάνουν μπάνιο μόνο στην μπανιέρα. 

Δεν σκέφθηκε κανείς αν μη τι άλλο, ότι είναι υποκριτικό και προκλητικό να απευθύνονται τέτοιες μομφές σε απλούς πολίτες και εργαζόμενους ( όσο κι αν δεν συμφωνούν μαζί τους) την στιγμή που όλοι διαβάζαμε ρεπορτάζ παραλίας για τις διακοπές του πολιτικού προσωπικού ( που δεν θα πήγαινε!). ( Παρεπιπτόντως, ο πρωθυπουργός κάθε μέρα που τον βλέπω όλο και πιο μαυρισμένος γυρνάει από αποδράσεις... ( που δεν θα πήγαινε!). - Λαϊκίζω; Δεν πειράζει!- 

Και τέλος πάντων δεν κατάλαβα. Ενοχοποιούνται οι διακοπές; 

Πρέπει να νιώσουμε ενοχές όσοι μπορέσαμε και απλώσαμε το πόδι μας στην θάλασσα; 

΄Οσοι μπόρεσαν και πήγαν τα παιδιά τους λίγο παραπέρα από τη βουή της πόλης; 

Ενοχοποιείται η απαίτηση που έχουμε , στην καλύτερη και ανθρώπινη διαβίωση;  

Πάτε καλά όλοι όσοι έχετε κάνει αξίωμα το“ είμαστε ένοχοι μιας καλοπέρασης” ;

Επένδυση στην ενοχή; 

Ενοχή το δικαίωμα στο όνειρο;

Και ο στόχος; 

' Ανθρωπος χωρίς επιθυμίες φυσικά. Χειραγωγείται ευκόλως. 

Κατασκευασμένη ενοχή, γιατί έτσι είναι πιο εύκολη η πειθαρχία. 

Μέσα από τον τρόμο. Ο τρόμος έχει ριζώσει στη ζωή μας. Τρόμος κατά των επιθυμιών για να περιοριστεί η καθημερινότητα μας στην άθλια μορφή.

Πολύ... Κάφκα διαβάζουν όλοι αυτοί.

“...το ξέρετε βέβαια το δικαστήριο πολύ καλύτερα από μένα, όταν μια φορά απαγγείλει κατηγορία είναι απόλυτα βέβαιο για την ενοχή του κατηγορούμενου και μόνο δύσκολα κλονίζεται από τούτη την πεποίθησή του...” (Κάφκα, Δίκη )

Μal du départ

Φεγγάρι ρυμουλκεῖ κρουαζιερόπλοιο
κάτασπρο φουσκωτό, δαντελωτὰ παραθυράκια
κεντημένο σὰ νυφικὸ φυγῆς γεροντοκόρης
μὲ ρυμουλκούμενο νυμφίο.
Μὲ τὴν εὐκαιρία
ἀνασηκώνομαι στὶς μύτες τῶν καιρῶν
ἐδῶ, στὶς ἐπιχωματώσεις τῶν κυμάτων
νὰ ἀνελκύσω ὅλα ἐκεῖνα τὰ ταξίδια
τὰ ἐπιβατηγὰ
ποῦ φόρτωσα μὲ θέλω καὶ μὲ κάρβουνο.( Κ.Δημουλά)

«Πόνο της φυγής» (mal du départ) τον λέει ο Καββαδίας.
«Φεύγοντας Ακίνητος» γράφει στο βιβλίο του " Οι Δρόμοι μου" ο Ν.Δήμου.

«(...)Πολλά είναι τα πρωινά που ξυπνάω με γεύση ματαιότητας και θανάτου. Όμως είναι και άλλα όπου με διακατέχει μία έντονη επιθυμία απόδρασης. Ονειρεύομαι πως, σιωπηλά, χωρίς κανείς να με πάρει μυρωδιά, μαζεύω μερικά απαραίτητα πράγματα και εξαφανίζομαι. Το που πάω δεν έχει σημασία και αλλάζει από ξημέρωμα σε ξημέρωμα: άλλοτε λιάζομαι σε εξωτικά μέρη και άλλοτε χάνομαι σε μεγαλουπόλεις. Σημασία έχει ότι φεύγω. Αυτή η λαχτάρα της φυγής είναι τόσο έντονη που με πονάει σωματικά».
Ναι το κεφάλαιο λέγεται «Φεύγοντας ακίνητος» γιατί όσο περισσότερο νιώθω αυτόν τον πόθο, τόσο δεν πάω πουθενά. «Οι χειρότερες φυλακές» λέω παρακάτω, δεν είναι αυτές που δεν μπορείς αλλά που δεν θέλεις να φύγεις». Α, το ταξίδι! Έχω κάνει πολλά – αλλά είναι πάντα λίγα. Κι όσο περνάνε τα χρόνια, βγάζω ρίζες και μετακινούμαι πιο δύσκολα. Το ξεκίνημα, το ξερίζωμα πονάει – αλλά μετά νιώθεις φτερό στον άνεμο που σε τρέχει. Και φεύγεις, φεύγεις. Καλύτερα από όλους έχει περιγράψει αυτό το αίσθημα ο Baudelaire:

Mais les vrais voyageurs sont ceux-là seuls qui partent
Pour partir;

Μα οι πραγματικοί ταξιδιώτες είναι αυτοί μόνο που φεύγουν
Για να φύγουν. Ανάλαφρες καρδιές, σαν αερόστατα
Από την μοίρα τους ποτέ δεν απομακρύνονται
Και δίχως να ξέρουν γιατί, λένε πάντα : πάμε!

Ναι, ξύπνησα το πρωί με μια γεύση φυγής στο στόμα. Κι όσο μπορώ, θα την αξιοποιήσω. Ίσως μέσα στη μέρα πεταχτώ σε έναν από τους Κρυφούς Τόπους όπου μπορείς να μείνεις μόνος μέσα σε πολλή ομορφιά. Έχω ένα κατάλογο από αυτούς τους τόπους – κάτι πανέμορφοι αρχαιολογικοί χώροι σε ακτίνα δύο ωρών από την Αθήνα, όπου δεν θα συναντήσετε ποτέ επισκέπτη ή τουρίστα (ίσως κανένα αρχαιομανή Γερμανό) ακόμα και στην μεγάλη τουριστική έξαρση.

Η φυγή. Το ταξίδι. Κι αν ακόμα δεν φύγω, η αίσθηση της αλλαγής με γέμισε.

«Αλλά αχ, εκείνα τα πρωινά που σε πλημμυρίζει η βεβαιότητα της απόδρασης! Τώρα, λες, ΤΩΡΑ θα τα παρατήσω όλα και θα φύγω. Για μια στιγμή είσαι γεμάτος και ευτυχής».


(Ευχαριστώ για την φωτογραφία  τον φίλο Μανώλη. Είναι ένα υπέροχο ιστιοφόρο που έρχεται στο λιμάνι της Ρόδου. Χάρμα οφθαλμών όταν το βλέπεις να πλέει με ανοιχτά όλα του τα πανιά αλλά και  έντονη αίσθηση του " mal du départ" )

Η Σταχτοπούτα

Στην ομιλία του στην ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός, θέλει λένε οι πληροφορίες, να προσδώσει σε αυτήν χαρακτηριστικά “εθνικής αφήγησης” με την έννοια ότι θα κάνει λόγο για τη θέση, την πορεία και την προοπτική της χώρας στο διεθνές περιβάλλον.

Κάτι σαν παραμύθι δηλαδή. 

Το πιο πετυχημένο που θα μπορούσε να έχει θέση “εθνικής αφήγησης” είναι η “Σταχτοπούτα” . 

Μια Σταχτοπούτα Ελλάδα , πάνω σε κουρέλια , που την περιφέρουν ανίκανοι πολιτικοί στις πρωτεύουσες της Ευρώπης.

Κάποιες μάγισσες-νονές-δάνειες δυνάμεις, με μαγικά ραβδάκια προσπαθούν να μετατρέψουν τα κουρέλια σε χρυσοποίκιλτα, και τις κολοκύθες σε άμαξες. 

Αλλά φευ! Όλο χτυπάει μεσάνυχτα το ρολόϊ της χώρας και άντε πάλι από την αρχή. 

Ατέλειωτο παραμύθι... 

Μας παίρνει ο ύπνος και κοιμισμένοι διαλέγουμε και λάθος “βασιλόπουλα”, μήπως και βάλουμε κάποτε ένα END. Γιατί βασιλόπουλα όλα αυτά που περάσανε κατά καιρούς δεν τα λες, όσο και κληρονομικώ δικαιώματι να την κατέχουν την εξουσία...

' Οταν ο πρωθυπουργός ( δεν) συνάντησε τον Παπαδιαμάντη

“Εμπνεόμαστε, αντλούμε δύναμη από την ιστορία και την παράδοσή μας. Και ξέρουμε ότι οι κόποι του Ελληνικού λαού σήμερα πιάνουν τόπο. Όχι μόνο θα αντεπεξέλθουμε στις δυσκολίες της κρίσης, αλλά δίνουμε και προοπτική, ελπίδα, δημιουργούμε τις βάσεις για μια κοινωνία δικαίου, για μια Ελλάδα της αξιοπρέπειας και της αυτοπεποίθησης. Και όπως έλεγε ο Παπαδιαμάντης «αν βρισκόμαστε στενά ας κοιτάξουμε και γύρω μας».

Είπε ο πρωθυπουργός από το νησί του Παπαδιαμάντη ανήμερα της Παναγίας.

Μόνο που ο Παπαδιαμάντης έλεγε και πολλά άλλα.  

Kαι σίγουρα δεν έχει διαβάσει ο πρωθυπουργός τους Χαλασοχώρηδες στους οποίους καταγράφει τα εκλογικά ήθη της εποχής, την υφαρπαγή ψήφων με υποσχέσεις, ρουσφέτια, εκβιασμούς, περιγράφοντας παράλληλα κομματάρχες και υποψήφιους βουλευτές.

(...) Πώς θέλεις να ενδιαφέρεται ο αγρότης, ο βοσκός, ο πορθμεύς, ο ναύτης, ο εργάτης, ο αχθοφόρος, πώς θέλεις να ενδιαφέρωνται διά τον Καψιμαΐδην και τον Γεροντιάδην αν θα γίνωσι βουλευταί ή όχι; Εκείνοι είναι χορτάτοι και τρέφουσιν όνειρα, φιλοδοξίας, ούτοι πεινώσι και θέλουν να φάγωσι. Δεν έχουσιν οι πτωχοί μεγάλας αξιώσεις. Δεν περιμένουν διορισμούς και παχέα ρουσφέτια από την Κυβέρνησιν. Αλλ’ αφού θητεύουσιν επιπόνως και δεν επαρκούν να τραφώσιν εκ του ιδρώτος των, αφού οι λεγόμενοι αντιπρόσωποί των δεν παύουν να ψηφίζωσιν ελαφρά τη καρδία φόρους και φόρους και πάλιν φόρους, ας τους θρέψωσιν επί μίαν ημέραν εκ του βαλαντίου των.

Ανέκαθεν τα αξιώματα ήσαν αγοραστά. Και αφού η επάρατος πλουτοκρατία είναι άφευκτον κακόν, κατά ποίον άλλον τρόπον θ’ αποκτώνται τ’ αξιώματα; Πράγμα το οποίον έχασε προ πολλού πάσαν ηθικήν αξίαν, μόνον διά χρημάτων είναι κτητόν. Και ούτως επόμενον ήτο να καταντήσουν τα πράγματα. «Ουδέν κακόν άμικτον καλού». Ευτύχημα μάλιστα νομίζω ότι δεν ανεφάνη επιφανής τις πολιτευτής εις τα μέρη ταύτα...”

“(...) ” Εκείθεν, αν εξελέγετο βουλευτής, θα είχε τη μερίδα του λέοντος. Από τώρα είχεν αρχίσει να συνεταιρίζεται κρυφά με τους εργολάβους. Κατά την πρώτην βουλευτείαν του ολόκληρον δάσος το είχε κάμει ιδικόν του, δικαιώματι κατακτήσεως. Με τον έφορον, τον οποίον είχε φέρει εις την επαρχίαν του, είχε προεξηγηθή σαφέστατα: "Θα σε διορίσω, αλλά φόρον δεν θα βεβαιώσης από την ξύλευσιν του δάσους...".

Δεν έχει διαβάσει και το άρθρο του “Οιωνός” στην εφημερίδα “Ακρόπολις” (1η Ιανουαρίου 1896) 

«Εις οιωνός άριστος. Αλλά τις έβαλεν εις πράξιν την συμβουλήν του θειοτάτου αρχαίου ποιητού; Εκ της παρούσης ημών γενεάς τις ημύνθη περί πάτρης;

Ημήνθυσαν περί πάτρης οι άστοργοι πολιτικοί, οι εκ περιτροπής μητρυιοί του ταλαιπώρου ωρφανισμένου Γένους; Αμυνα περί πάτρης δεν είναι αι σπασμωδικαί, κακομελέτητοι και κακοσύντακτοι επιστρατείαι, ουδέ τα σκωριασμένης επιδεικτικότητος θωρηκτά. Αμυνα περί πάτρης θα ήτο η ευσυνείδητος λειτουργία των θεσμών, η εθνική αγωγή, η χρηστή διοίκησις, η καταπολέμησις του ξένου υλισμού και του πιθηκισμού, του διαφθείραντος το φρόνημα και εκφυλίσαντος σήμερον το έθνος, και η πρόληψις της χρεοκοπίας.

Τις ημύνθη περί πάτρης; Και τι πταίει η γλαυξ, η θρηνούσα επί ερειπίων; Πταίουν οι πλάσαντες τα ερείπια. Και τα ερείπια τα έπλασαν οι ανίκανοι κυβερνήται της Ελλάδος.

Και σήμερον, νέο έτος άρχεται. Και πάλιν τι χρειάζονται οι οιωνοί; Οιωνοί είναι τα πράγματα. Μόνον ο λαός λέγει: "Κάθε πέρσι καλύτερα".

Ούτε τον έχει συναντήσει στο ιστορικής υφής μυθιστορημά του “ Οι έμποροι των εθνών”:

“(...) Η γενεαλογία της πολιτικής είναι συνεχής και γνησία κατά τους προγόνους. Η αργία εγέννησε την πενίαν. Η πενία έτεκε την πείναν. Η πείνα παρήγαγε την όρεξιν. Η όρεξις εγέννησε την αυθαιρεσίαν. Η αυθαιρεσία εγέννησε την ληστείαν. Η ληστεία εγέννησε την πολιτικήν. Ιδού η αυθεντική καταγωγή του τέρατος τούτου. Τότε και τώρα, πάντοτε η αυτή. Τότε διά της βίας, τώρα διά του δόλου... και διά της βίας.Πάντοτε αμετάβλητοι οι σχοινοβάται ούτοι, οι Αθίγγανοι, οι γελωτοποιοί ούτοι πίθηκοι (καλώ δε ούτω τους λεγομένους πολιτικούς). Μαύροι χαλκείς κατασκευάζοντες δεσμά διά τους λαούς εν τη βαθυζόφω σκοτία του αιωνίου εργαστηρίου των.”

' Οσο για τις προοπτικές ελπίδας, κοινωνίας δικαίου, ΄Ελλάδα της αξιοπρέπειας, της αυτοπεποίθησης και για κόπους που πιάνουν τόπο, πάει κι εδώ ένας Παπαδιαμάντης:“ 

(...) αυτό το χρέος -το οποίον εκολλούσεν ως ψώρα και επληθύνετο ως η κάμπη εις τα φυτά-...”(Η φωνή του Δράκου).

 "Η Δημοκρατική της Ρόδου" 17.8.2011

H Παναγία που κλαίει

Η σημερινή μέρα , μέρα της Παναγιάς, ξημέρωσε στα μάτια μου, μέσα από ένα αινιγματικό χαμόγελο κι ένα μυστηριώδες βλέμμα. Το βλέμμα και το χαμόγελο της Τζοκόντας.

Της Τζοκόντας του Μάνου.

'Οπως την ένιωσε και την αναγνώρισε χαμένη και μονάχη στο πρόσωπο μιας τυχαίας γυναίκας μέσα σε κάποια θορυβώδη και ταυτόχρονα σιωπηλή νεοϋορκέζικη λεωφόρο.

Ήρθε στο νου μου, περιτρυγισμένη από κόσμο,να την παρατηρεί και να προσπαθεί να διακρίνει,αν "η παρθένα της γειτονιάς" είναι η Παναγία που κλαίει...

«…Μα ξαφνικά σαν μ’ είδανε να κλαίω, όλοι τους γύρω μου φτιάξανε κύκλο και σιγά σιγά απομακρυνόντουσαν από κοντά μου ταραγμένοι αφήνοντάς με μόνη στο κέντρο ενός κύκλου που ολοένα μεγάλωνε, κι εγώ να κλαίω, να κλαίω και να γίνομαι ένα μικρό σημάδι της πολιτείας ενώ αυτοί να φεύγουν και να χάνονται στους γύρω δρόμους ψελλίζοντας: Η Παναγία που κλαίει…».

Μάνος Χατζιδάκις,"Η παρθένα της γειτονιάς μου".
(Από Το χαμόγελο της Τζοκόντας).