Τετάρτη 4 Απριλίου 2012

Ο άβολος ήρωας

Στις 3 Απριλίου του 1968 ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ μιλάει για τελευταία φορά στο Μέμφις των ΗΠΑ, και στις 4 Απριλίου δολοφονείται στο μπαλκόνι του ξενοδοχείου του από ελεύθερο σκοπευτή.

Χρόνια μετά, στις ΗΠΑ τιμάται η μνήμη του, όμως όσο ζούσε βρισκόταν στο στόχαστρο της CIA και του FBI που –εν γνώσει του προέδρου της χώρας- προσπαθούσαν να αποδείξουν σχέσεις του με κομμουνιστικούς κύκλους του εξωτερικού και τον χαρακτήριζαν "όργανο στα χέρια των ανατρεπτικών δυνάμεων, οι οποίες επιχειρούν να υπονομεύσουν το έθνος".

Τους φόβιζε η μεγάλη απήχηση του στον κόσμο, τους φόβιζαν οι 200.000 άνθρωποι που τον Αύγουστο του 1963 συγκεντρώθηκαν στην Ουάσιγκτον, για να ακούσουν τα λόγια του.

Θα παίξουν πάλι τα ντοκιμαντέρ με τις γνωστές σκηνές: ο Κινγκ αγωνίζεται κατά του διαχωρισμού των μαύρων στο Μπέρμιγχαμ (1963), ο Κινγκ εκφωνεί τον περίφημο λόγο για "το όνειρό του" (I have a dream) στην Ουάσιγκτον (1963), ο Κινγκ διαδηλώνει στη Σέλμα της Αλαμπάμα για το δικαίωμα ψήφου (1965), και, τέλος, ο Κινγκ νεκρός στο μπαλκόνι ενός μοτέλ στο Μέμφις (1968). αλλά τίποτε για την δράση του και τις απόψεις του τα τελευταία του χρόνια.

"Θάβεται" το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια της δράσης του, μάλλον άρχισε να σκέφτεται ότι η "μη βία" δεν είναι και τόσο αποτελεσματική και άνοιξε τη δράση του και σε άλλα ζητήματα.

' Οταν από το 1965, ο Κινγκ παρακολουθεί αντιθέσεις στις γραμμές του μαύρου κινήματος και μιλά για αναδιανομή του πλούτου,εντοπίζοντας το χάσμα που έχει δημιουργηθεί ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς πολίτες των ΗΠΑ.

"Οι απόβλητοι της χώρας μας -οι φτωχοί λευκοί και οι φτωχοί μαύροι- ζουν σε μια απάνθρωπα άδικη κοινωνία. Πρέπει να οργανώσουν μια επανάσταση ενάντια σ' αυτή την αδικία, όχι ενάντια στη ζωή των συμπολιτών τους, αλλά ενάντια στις δομές εκείνες που επιβάλλουν την άρνηση της κοινωνίας να άρει το άγος της φτώχειας." ΄Οταν έκανε τον απολογισμό και έλεγε:

"Πρέπει να σας ομολογήσω σήμερα, ότι λίγο καιρό μετά την ομιλία μου εκείνη στην Ουάσιγκτον ("Εχω ένα όνειρο"), άρχισα να βλέπω ότι το όνειρο είχε μεταβληθεί σε εφιάλτη. ΄Οταν γύριζε όλη τη χώρα, για να συγκεντρώσει έναν "πολυφυλετικό στρατό φτωχών". Το σύνθημα της "μη βίας" αντικαθίσταται από την πολιτική της "μαζικής ανυπακοής":

"Η μη βίαιη διαμαρτυρία πρέπει τώρα να ωριμάσει σε ένα νέο επίπεδο, έτσι ώστε να ανταποκριθεί στην ανυπομονησία των μαύρων και τη σκληρή αντίσταση των λευκών. Αυτό το υψηλότερο επίπεδο είναι η μαζική πολιτική ανυπακοή."

Τοποθετείται πια ανοιχτά ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ και υπέρ των καταπιεζόμενων της Λατινικής Αμερικής.

"'Ερχεται κάποτε μια στιγμή που η σιωπή γίνεται προδοσία'. Αυτή η στιγμή ήρθε για μας ως προς το Βιετνάμ(...)
Για μένα, η σύνδεση ενός ιερέα με την ειρήνη είναι τόσο προφανής, ώστε μερικές φορές ξαφνιάζομαι με όσους με ρωτούν γιατί μιλώ κατά του πολέμου. Ισως αγνοούν ότι το χαρμόσυνο άγγελμα απευθύνεται σε όλους - κομμουνιστές και καπιταλιστές, στα παιδιά τους και τα δικά μας, σε μαύρους και λευκούς, επαναστάτες και συντηρητικούς (...)
Η τρέλα του Βιετνάμ πρέπει με κάποιο τρόπο να τελειώσει. Και πρέπει να τη σταματήσουμε αμέσως. Μιλώ ως τέκνο του Θεού και αδελφός των φτωχών του Βιετνάμ που υποφέρουν. Μιλώ γι' αυτούς που η γη τους ερημώθηκε, που αφανίστηκαν τα σπίτια τους, που καταστράφηκε ο πολιτισμός τους. Μιλώ για τους φτωχούς της Αμερικής που πληρώνουν το διπλό τίμημα: σμπαραλιασμένες ελπίδες στην πατρίδα, θάνατος και διαφθορά στο Βιετνάμ. Μιλώ ως πολίτης του κόσμου, ενός κόσμου εμβρόντητου από το δρόμο που πήραμε. Μιλώ ως Αμερικανός στους ηγέτες του ίδιου μου του έθνους. Η πρωτοβουλία του πολέμου υπήρξε δική μας. Από εμάς πρέπει να έρθει και η πρωτοβουλία για τον τερματισμό του."
(από την περίφημη ομιλία του στην εκκλησία Ρίβερσαϊντ της Νέας Υόρκης, στις 4 Απριλίου 1967)

Οι τοποθετήσεις του σ'αυτά τα θέματα έχουν "σβηστεί" από την ιστορία.

Και εντελώς...."τυχαία", ένα χρόνο ακριβώς μετά (4.4.1968) τον συνάντησε ο ελεύθερος σκοπευτής...

Ο άβολος ήρωας

Τώρα που είναι για τα καλά νεκρός
Ας τον υμνήσουμε
ας χτίσουμε μνημεία στη δόξα του
ας ψάλουμε το ωσαννά στο όνομά του.
Οι νεκροί γίνονται
οι πιο βολικοί ήρωες: Ανήμποροι
να σηκωθούν
και ν' αρνηθούν τις εικόνες
που πλάθουμε από τις ζωές τους
Ετσι κι αλλιώς,
είναι πιο εύκολο να χτίσεις μνημεία
από το να φτιάξεις έναν καλύτερο κόσμο.
Κι εμείς, με τη συνείδηση ήσυχη
θα μάθουμε στα παιδιά μας
ότι ήταν ένας σπουδαίος άνθρωπος ... κι ας ξέρουμε
πως παραμένει
η υπόθεση για την οποία έζησε
και πως το όνειρο για το οποίο πέθανε
παραμένει όνειρο,
το όνειρο ενός νεκρού ανθρώπου.


(Το ποίημα είναι του Καρλ Ουέντελ Χάιμς, λίγους μόλις μήνες μετά τη δολοφονία του Κινγκ. Με μεγάλη ακρίβεια περιγράφει -προφητικά- τη δημιουργία του μύθου "Μάρτιν Λούθερ Κινγκ" και την αποσιώπηση της πραγματικής του δράσης.)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου