Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου 2010

Παπούτσια , όπλα αντίστασης

 (,,,)
Δεν πιστεύω ότι το πέταγμα των παπουτσιών είναι καινούργια μόδα. Αντιθέτως αποτελεί μια ξεχασμένη μορφή αντίδρασης από το 19ο αιώνα. Η χρήση του παπουτσιού ως όπλου των καταπιεσμένων μπορεί να πήρε μεγάλη δημοσιότητα με το επεισόδιο με τον Ιρακινό δημοσιογράφο, αλλά δεν είναι κάτι που προέκυψε τώρα. 
Να θυμηθούμε κατ’ αρχήν την Ελλάδα κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας, όπου βέβαια το χαρακτηριστικό παπούτσι της εποχής ήταν το τσαρούχι. 
Μια και η μύτη του τσαρουχιού κατέληγε σε ένα μυτερό καρφί, που καλυπτόταν από τη φούντα για να μη φαίνεται, ήταν ένα πρώτης τάξεως όπλο του ραγιά. Φαντάζεστε τι θα ένιωθε ο συμβολικός Ιταλός στις αφίσες όταν έτρωγε στα οπίσθιά του την κλωτσιά από τον τσολιά.

Η πιο σπουδαία σχέση όμως του παπουτσιού ως όπλου με την αντίσταση των αδυνάτων είναι ότι το παπούτσι (σαμπώ) ότι κρύβεται στην ετυμολογία της λέξης σαμποτάζ. Σαμπώ είναι φυσικά τα τσόκαρα, τα χοντρά αυτά ξύλινα παπούτσια.

Χωρίς φυσικά να μπορώ να εγγυηθώ για την απόλυτα ορθή ετυμολογία του όρου, απλά μεταφέροντας φήμες από την wikipedia (5) αναφέρω ότι το σαμποτάζ έχει τις ρίζες του στο κίνημα των Λουδιτών (6) . Το κίνημα αυτό αναπτύχθηκε κατά τον προ - περασμένο αιώνα, την εποχή των απαρχών της βιομηχανικής επανάστασης και των μηχανοκίνητων αργαλειών, σαν κίνημα αντίστασης στις μηχανές.

Αυτή η αντίσταση είχε την ρίζα της στην υποβάθμιση της ανθρώπινης ζωής λόγω των μηχανών. Οι άνθρωποι δηλαδή κατάλαβαν ότι θα έχαναν τις δουλειές τους, μια και οι μηχανές έκαναν καλύτερα αυτό που είχαν μάθει οι ίδιοι να κάνουν στην εργασία τους. Κατάλαβαν επίσης ότι κάποιοι άλλοι, αυτοί που είχαν τις μηχανές, θα πλούτιζαν χωρίς να δουλεύουν. Συνειδητοποίησαν επίσης ότι οι μηχανές επέβαλλαν διαφορετικούς ρυθμούς στην εργασία, ρυθμούς δικούς τους, τους οποίους ο άνθρωπος έπρεπε να ακολουθεί, πολλές φορές με κίνδυνο της ζωής του. Είναι γνωστές οι απάνθρωπες συνθήκες εργασίας των μικρών παιδιών που τα έστελναν λόγω του μεγέθους τους κάτω από τους αργαλειούς για να μαζεύουν τα νήματα, γεγονός που είχε προκαλέσει τραυματισμούς και ατυχήματα.
Θεώρησαν λοιπόν ότι εχθρός είναι η μηχανή την οποία αποφάσισαν να καταστρέψουν. (Ουδεμία σχέση φυσικά δεν έχει το κίνημα των Λουδιτών με τις σημερινές συγκρούσεις των εξεγερμένων πολιτών με τους αστυνομικούς τους οποίους θεωρούν εχθρούς μια και προστατεύουν μια πολιτεία και ένα σύστημα που τους καταπιέζει και τους συνθλίβει. Ελπίζω να μην είναι τόσο αφελείς ώστε να θεωρούν ότι εχθρός τους είναι ο φύλακας του συστήματος και όχι το ίδιο το σύστημα)

Επιστρέφοντας λοιπόν στις φήμες, στους Λουδίτες σύμφωνα πάντα με την wikipedia βρίσκουμε ότι η αντίσταση εναντίον των μηχανών γινόταν με το να τους πετάνε παπούτσια, τα χοντρά ξύλινα σαμπώ τους ώστε να τις μπλοκάρουν, Αυτό είναι λοιπόν μια εκδοχή της λέξης σαμποτάζ. Η χειρονομία λοιπόν του Ιρακινού δημοσιογράφου και των Παλαιστινίων είναι κατά κάποιον τρόπο μια επανάληψη της περίφημης εκείνης χειρονομίας των Λουδιτών.

Υπέρ του κινήματος των Λουδιτών είχε εκφραστεί και ο Λόρδος Μπάυρον στην παρθενική του ομιλία στο Κοινοβούλιο, δηλαδή στη Βουλή των Λόρδων. Και το τέρας του Φρανκεστάιν της Μαίρης Σέλλευ λέγεται ότι είναι μια αλληγορία κατά της ανεξέλεγκτης χρήσης της Τεχνολογίας και της Επιστήμης.
 της κυρίας Π.Χατζημανωλάκη

και με παραπομπή για το κίνημα των Λουδιτών στο http://www.learnhistory.org.uk/cpp/luddites.htm

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου