Η ξυπόλητη χορεύτρια

"Δεν επινόησα τον χορό, υπήρχε πριν από εμένα. Κοιμόταν όμως κι εγώ τον ξύπνησα" 
είπε κάποτε η Ισιδώρα Ντάνκαν. Και αν η παραπάνω δήλωση ακούγεται ίσως υπερφίαλη, δεν είναι λίγοι όσοι πιστεύουν ότι η "ξυπόλυτη χορεύτρια" υπήρξε ο άνθρωπος που προσέφερε περισσότερα από κάθε άλλον στην τέχνη της κίνησης.

Η Ισιδώρα Ντάνκαν δεν ήταν απλώς μια καλλιτέχνις που σφράγισε ανεξίτηλα την κουλτούρα του 20ού αιώνα.

Ηταν ολοκληρωμένη πνευματική οντότητα: λάτρης της περιπέτειας, κοινωνικά συνειδητοποιημένη, φλογερή επαναστάτρια. Πεθαίνοντας το 1927 δεν άφησε πίσω της μόνο τη χαρακτηριστική τεχνική της και το αναντίρρητο παιδαγωγικό της έργο αλλά και μια πληθώρα από σχέδια, ζωγραφιές, φωτογραφίες και κείμενα για τα οποία υπήρξε ταυτόχρονα το μοντέλο και η έμπνευση.

Η Αντζελα Ισιδώρα Ντάνκαν γεννήθηκε το 1877 στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας. Η πρώτη της επαφή με τον χορό έγινε στα παιδικά της χρόνια όπου από πολύ νωρίς παρουσίασε δείγματα του «παραβατικού» χαρακτήρα της δηλώνοντας στη δασκάλα της πόσο «άσχημες» έβρισκε τις στάσεις του μπαλέτου.
Ο "παραβατικός" της χαρακτήρας αποτυπώνεται πολλά χρόνια μετά.,όταν το 1903, στο Βερολίνο, διατύπωνε τον περίφημο λόγο που έμεινε γνωστός ως "χορός του μέλλοντος".

 Σύμφωνα με την Ντάνκαν, η τέχνη της θα έπρεπε στο εξής να προσανατολιστεί στα αρχαιοελληνικά της πρότυπα: φυσικότητα και ελευθερία.
Κατηγορούσε το μπαλέτο ότι "κατέστρεφε τη φυσική ομορφιά του σώματος"  και πίστευε ότι ο χορευτής έπρεπε να νιώθει ότι βρίσκεται σε αρμονία με τη φύση.

Γι' αυτό και οι κινήσεις που διάλεξε ήταν εξαιρετικά απλές:φυσικές κινήσεις με λυγισμένο πόδι, σε αντίθεση με τα τεντωμένα δάχτυλα του μπαλέτου, τρεξίματα, χοροπηδητά, πηδήματα κι όλα αυτά με τα χέρια ελεύθερα να κυματίζουν.

Ήταν η πρώτη δυτική καλλιτέχνης που χόρεψε ξυπόλητη και χωρίς καλσόν, επιλέγοντας μια διάφανη ,χαλαρή τουαλέτα  

"Η τέχνη μου δεν είναι παρά μια προσπάθεια να εκφράσω την ύπαρξή μου" συνήθιζε να λέει. Αναζητούσε τη "θεία έκφραση του ανθρώπινου πνεύματος" περισσότερο στην έμπνευση παρά στην τεχνική.
 Παρά τις τραγωδίες που έπληξαν τη ζωή της (ο θάνατος των δύο παιδιών της και η γέννηση ενός τρίτου, νεκρού) η Ντάνκαν στάθηκε στα πόδια της και συνέχισε να μαγεύει το κοινό που έμενε εκστατικό σε κάθε της εμφάνιση.
Στις 14 Σεπτεμβρίου του 1927 βρήκε φρικτό θάνατο στο Παρίσι όταν το μακρύ μαντήλι που φορούσε στον λαιμό της πιάστηκε στη ρόδα του αυτοκινήτου της και την έπνιξε.

Καθώς η τέχνη της είχε τόνο πολύ προσωπικό, η Ντάνκαν δεν κατάφερε να αφήσει πίσω της μια σχολή. Ο,τι άφησε ήταν ένας θρύλος. Η άποψή της ωστόσο για τον χορό ως μέσο προσωπικής έκφρασης παραμένει ζωντανή μέσα από πολλές μεταγενέστερες τάσεις της τέχνης που υπηρέτησε η ίδια με τόσο πάθος.

Από το 1903 έως το 1907 που έζησε στην Ελλάδα , η οικογένεια κτίζει ενα σπίτι στο λόφο του Κοπανά στο Βύρωνα. Το 1980 ο Δήμος Βύρωνα μετά από αίτημα διεθνών οργανισμών για το χορό ανέλαβε την ανακατασκευή του κτιρίου, αφιερώνοντάς το ξανά στην τέχνη του χορού.
"Το Κέντρο Μελέτης Χορού Ισιδώρας και Ραϋμόνδου Ντάνκαν"


Ενδιαφέρουσα σελίδα http://www.isadoraduncan.net/gallery.html